Agenda item

Cyflwyno adroddiad Cadeirydd y Pwyllgor Archwilio a Llywodraethu yn cyflwyno adborth o gyfarfod y Gweithgor ar 23 Hydref 2017.

Cyflwynwyd adroddiad Is-Gadeirydd y Pwyllgor ar gyfarfod o’r gweithgor uchod a gynhaliwyd ar 23 Hydref 2017 i ystyried archwiliad ‘Plas Maesincla’ a dderbyniodd categori barn B ynghyd ag archwiliadau a dderbyniodd gategori barn C, sef -

a)   Tan y Marian

b)   Plas Ogwen.

Gwahoddwyd swyddogion i fynychu’r cyfarfod er mwyn trafod y materion oedd yn codi o’r archwiliadau a’r gwaith a wnaed ers cyhoeddi’r adroddiadau archwilio er mwyn cryfhau’r rheolaethau mewnol dan sylw.

Adroddwyd yn unol â phenderfyniad y Pwyllgor yng nghyfarfod 28 Medi, bu i’r Aelod Cabinet Oedolion, Iechyd a Llesiant a Phennaeth Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant fynychu cyfarfod y Gweithgor i ystyried y themâu a amlygwyd yn gyson o archwiliadau ar Gartrefi Preswyl.

Cyfeiriodd aelod at baragraff 2.7.9 o’r adroddiad “Mynegodd y Pennaeth Oedolion Iechyd a Llesiant bod 7 allan o 11 o gartrefi Cyngor Gwynedd wedi derbyn sylwadau neu argymhellion  gan AGGCC o safbwynt eu lefelau staffio. Mae 2 allan o’r 7 yn ddiffyg cydymffurfiaeth. Disgwylir y bydd 10 allan o 11 yn derbyn sylwadau am eu lefelau staffio - yr unig eithriad yw Plas Maesincla.” Holodd beth a wneir i ymateb i hyn.

Mewn ymateb, nododd y Pennaeth Oedolion, Iechyd a Llesiant y derbyniwyd ychwaneg o adroddiadau gan Arolygiaeth Gofal a Gwasanaethau Cymdeithasol Cymru (AGGCC). Cyfeiriodd at un cartref preswyl a oedd yn cyd-fynd â’r gofynion o ran lefelau staffio oherwydd bod gwlâu yn cael eu cadw’n wag. Eglurodd bod absenoldebau mamolaeth staff a dwysedd anghenion 2 unigolyn yn golygu bod rhaid cadw’r gwlâu’n wag er mwyn cydymffurfio o ran lefelau staffio. Nododd bod un cartref preswyl arall wedi gwneud newidiadau i ddelio efo’r materion yn codi o archwiliad yr AGGCC a bod hynny’n anorfod yn arwain at orwariant.

Ymhelaethodd y Pennaeth ei fod wedi bod gerbron cyfarfod y Cabinet ar 21 Tachwedd 2017 i drafod gorwariant yr Adran. Nododd nad oedd rota staffio cartrefi preswyl wedi esblygu i ymateb i’r niferoedd cynyddol o unigolion sy’n dod i gartrefi preswyl efo anghenion dwys. Eglurodd bod gwaith archwilio mewnol yn codi materion sydd angen sylw a oedd yn beth da er mwyn gallu ymateb a sicrhau ansawdd gwasanaeth. Nododd bod angen newid trefniadau meddyginiaeth yn y cartrefi a bod bid yn mynd trwy’r broses bidiau ar hyn o bryd yng nghyswllt cynyddu rota. Cadarnhaodd y rhoddir mwy o adnoddau mewn rhai cartrefi preswyl i ymateb i broblemau penodol a bod rhaid gwneud dewisiadau gyda Rheolwyr a Dirprwy Reolwyr yn blaenoriaethu gwaith ar lawr y cartrefi yn hytrach na chwblhau gwaith gweinyddol ond bod hyn yn medru arwain at feirniadaeth gan archwilwyr allanol.

Mewn ymateb i gwestiwn gan aelod parthed gwlâu gwag, nododd y Pennaeth Oedolion, Iechyd a Llesiant bod gwlâu oedd ar gael yng nghartrefi preswyl y Cyngor yn amrywio o 21 i 40. Roedd y cartref preswyl a gyfeiriwyd ato efo tua 30 gwely gyda 6 yn wag a rhestr aros o rhwng 10 i 15 unigolyn. Nododd y gellir efallai darparu gofal mewn ffordd arall a bod angen y capasiti yn y cartref ar gyfer unigolion efo anghenion mwy dwys.

PENDERFYNWYD derbyn yr adroddiad.