Agenda item

Penderfynwyd i:

-        Dderbyn yr adroddiad ar adolygiad diwedd yr ail chwarter (sefyllfa 30 Medi 2017) o’r Gyllideb Refeniw, gan ofyn i’r Aelodau Cabinet a’r penaethiaid adrannau perthnasol gymryd camau priodol ynglŷn a materion o dan eu harweiniad/rheolaeth.

-        Gyda chytundeb y Pennaeth Adran Amgylchedd, trosglwyddo (£282k) o’r Adran Amgylchedd i’r Gronfa Strategaeth Ariannol.

-        Gyda chytundeb y Pennaeth Adran Cefnogaeth Gorfforaethol trosglwyddo (£54k) o’r Adran Cefnogaeth gorfforaethol i’r Gronfa Strategaeth Ariannol.

-        Cynaeafu (£200k) o’r casgliad ffafriol Treth y Cyngor, (£800k) o danwariant Gostyngiad Treth y Cyngor, (£406k) arbedion a wireddwyd ymlaen llaw, (£444k) tanwariant un-tro ar fidiau a (£697k) o ganlyniad i amgylchiadau ffafriol ar gyllidebau eraill y Cyngor, a’i drosglwyddo i’r Gronfa Strategaeth Ariannol i gynorthwyo gyda pwysau anochel un-tro ar gyllidebau’r Cyngor.

 

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Peredur Jenkins

 

PENDERFYNWYD

 

Penderfynwyd i:

-          Dderbyn yr adroddiad ar adolygiad diwedd yr ail chwarter (sefyllfa 30 Medi 2017) o’r Gyllideb Refeniw, gan ofyn i’r Aelodau Cabinet a’r penaethiaid adrannau perthnasol gymryd camau priodol ynglŷn a materion o dan eu harweiniad/rheolaeth.

-          Gyda chytundeb y Pennaeth Adran Amgylchedd, trosglwyddo (£282k) o’r Adran Amgylchedd i’r Gronfa Strategaeth Ariannol.

-          Gyda chytundeb y Pennaeth Adran Cefnogaeth Gorfforaethol trosglwyddo (£54k) o’r Adran Cefnogaeth gorfforaethol i’r Gronfa Strategaeth Ariannol.

-          Cynaeafu (£200k) o’r casgliad ffafriol Treth y Cyngor, (£800k) o danwariant Gostyngiad Treth y Cyngor, (£406k) arbedion a wireddwyd ymlaen llaw, (£444k) tanwariant un-tro ar fidiau a (£697k) o ganlyniad i amgylchiadau ffafriol ar gyllidebau eraill y Cyngor, a’i drosglwyddo i’r Gronfa Strategaeth Ariannol i gynorthwyo gyda pwysau anochel un-tro ar gyllidebau’r Cyngor.

 

TRAFODAETH

 

 

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi mai cyfrifoldeb y Cabinet yr cymryd camau, fel bod angen, i sicrhau rheolaeth briodol dros gyllidebau’r Cyngor. Tynwyd sylw yn benodol ar yr adrannau sy’n gorwario, a bu i’r Aelodau Cabinet perthnasol esbonio’r gorwariant.

 

Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant

 

Esboniwyd mai ychydig dros £200k yw’r gorwariant yn yr adran, sy’n canran fach o’r gyllideb ar y cyfan er nad yw hyn yn cyfiawnhau gorwario. Nodwyd os yn tynnu’r elfen arbedion o’r gorwariant mae’r neges yn un gadarnhaol, fodd bynnag mae’r adran yn parhau i weithio ar ail-becynnu y cynlluniau arbedion.

 

Wrth edrych ar yr Gwasanaeth Darparu nodwyd fod rhai cartrefi preswyl yn gwario lawer yn uwch na’i cyllidebau. Cydnabyddiwyd fod gwendidau yn y Gwasnaeth Darparu ond fod adroddiad wedi ei gomisiynu a fydd yn mynd dan groen yr adran i weld ble gall addasiadau gael eu gwneud. Gobeithir adrodd ar yr adroddiad yn Chwefror a fydd yn roi darlun gwell o’r gwasanaeth. Pwysleisiwyd yn glir fod gwaith angen ei wneud.

 

 

Adran Plant a Chefnogi Teuluoedd

 

Mynegwyd fod yr adran yn cydnabod ei bod yn gorwario ond na all addo na fydd y gorwariant yn lleihau yn y tymor byr. Mae dau wasanaeth yn gorwario, Gwasanaeth Gweithredol a’r Gwasanaeth Lleoliadau.

 

Nodwyd fod cynnydd yn y galw am wasanaeth ac yn ychwanegol at hyn fod anghenion y plant yn rhai llawer mwy dwys nac oeddent flynyddoedd yn ôl. Mynegwyd fod trefniadau craffu mewnol yn eu lle ac eu bod yn edrych ar y gwasanaethau pob chwe wythnos. Cynlluniau ar y gweill megis Strategaeth Plant a Cefnogi Teuluoedd. O ganlnyiadau’r cynlluniau yma gobeithir y bydd newidiadaqu tymor hir. Bydd y cynlluniau yn cael eu monitro yn aml. 

 

 

Adran Addysg

 

Prif reswm tu ôl i’r gorwariant yn yr Adran Addysg yw cludiant, ac hyn o ganlyniad i leihad ar werthiant tocynnau cludiant ôl-16 a cludiant tacsis ysgolion. Wrth edrych ar gludiant tacsis nodwyd fod cynnwydd wedi bod yn y galw am amrywiol resymau megis plant yn symud i mewn i’r adral ac angen mynd i’r Unedau Iaith a plant gydag anableddau dwys. Ar hyn o bryd nid oes modd i’r adran ragweld faint o blant a fydd yn symud i mewn i’r ardal ac o ganlyniad yn methu rhagweld y costau. Nodwyd fod system gymedroli llym mewn lle, ond fod angen adroddiad pellach yn edrych ar y mater.

 

 

Adran Priffyrdd a Bwrdeistrefol

 

Nodwyd fod amryw resymau dros y gorwariant. Esboniwyd fod gwaith wedi cael ei wneud i’r Asiantaeth Cefnffyrdd, ond fod gostyngiad yn y cyfraddau cyflawni’r gwaith ynghyd a mewnoli gan yr Asiantaeth wedi achosi i leihad mewn incwm. Gobeithia’r adran y bydd modd gweithio mwy i’r Asiantaeth er mwyn codi’r lefel incwm.

 

Er mwyn sicrhau y bydd lefel gorwariant yn lleihau bydd yr adran yn ail edrych ac o bosib yn dal yn ôl ar waith ail wynebu ffyrdd. Yn ychwanegol at hyn mae prisiau plastig a metalau yn codi ac o ganlyniad gall hyn olygu y bydd lefel incwm yr Adran Gwastraff yn cynyddu.

 

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth

-          Wrth drafod yr Adran Plant a Chefnogi Teuluoedd nodwyd fod pwysau ar gyllidebau’r maes plant ar hyd y Gogledd. Mynegwyd mae hwn yw’r maes ble mae modd cydweithio. Angen cadw golwg ar faint mae siroedd eraill yn ei wario y plentyn er mwyn sicrhau fod Gwynedd yn rhoi yr un lefel o wasanaeth a siroedd eraill.  Ychwanegwyd fod hon yn broblem genedlaethol ac mae y ffaith fod anghenion y plant yn llawer mwy dwys o’i gymharu a blynyddoedd eraill yn codi braw yn wyneb yr holl doriadau.

-          Wrth drafod yr Adran Addysg, nodwyd fod angen trafodaeth bellach ar adran Amgylchedd er mwyn meddwl am ffyrdd o ddefnyddio adnoddau’r Cyngor er mwyn lleihau’r gorwariant ar gludiant. Mynegwyd fod angen mwy o ddisgyblaeth ariannol ac angen gweld canlyniad adolygu’r gwasanaeth cludiant yn ystod chwarter tri.

-          Nodwyd er rhai adrannau yn gorwario rhaid nodi yn glir fod rhai adrannau yn tanwario ac fod eu tanwariant yn cael eu cynaeafu i’r Gronfa Strategaeth Ariannol. Mynegwyd fod angen parhau i ymroi i’r disgyblaeth ariannol, ac fod trafodaethau yn mynd yn ei blaen ar arbedion i’r dyfodol.