Agenda item
Cyflwyno adroddiad yr Uwch
Reolwr (Cefnogaeth Gorfforaethol) (ynghlwm).
Cofnod:
Cyflwynodd Cadeirydd y Pwyllgor Archwilio a Llywodraethu, y Cynghorydd
R.Medwyn Hughes, adroddiad yn gwahodd y Cyngor i gyflwyno sylwadau i’r Comisiwn
Ffiniau ar eu hadolygiad o ffiniau etholaethol Cyngor Gwynedd.
Cyfeiriodd hefyd at gynnwys papur ychwanegol a ddosbarthwyd i'r aelodau
oedd yn diweddaru’r Cyngor ar gynigion ar gyfer ardal Dinas Bangor a chynigion
ar gyfer ardal Pen Llþn yn dilyn trafodaethau lleol.
Cynigiwyd ac eiliwyd gwelliant bod mwy o ystyriaeth yn cael ei roi i
Ardal Pen Llþn ac Ardal Bangor oherwydd yr amgylchiadau unigryw yn yr ardaloedd hynny,
sef nifer y trethdalwyr sy’n byw yn rhai o’r ardaloedd ym Mhen Llþn, llawer sy’n talu’r
dreth lawn a mwy, wardiau Bangor, sydd gyda niferoedd uchel o fyfyrwyr, ac eto
ddim yn dod i ystyriaeth yn y papur hwn, a ward Marchog, sy’n ardal Cymunedau’n
Gyntaf, ac felly’n unigryw eto.
Eglurodd y Prif Weithredwr nad oedd yr amserlen yn caniatáu rhoi mwy o
ystyriaeth i gynigion penodol gan fod rhaid i ymateb y Cyngor gyrraedd y
Comisiwn Ffiniau erbyn y bore canlynol.
Mewn ymateb i sylw nad oedd y cynghorau cymuned wedi rhoi llawer o ymateb
i’r adolygiad, eglurodd yr Uwch Reolwr Cefnogaeth Gorfforaethol fod hyn ynghlwm
â’r anhawster gyda’r amserlen, oedd yn pontio’r cyfnod etholiad i’r cynghorau
hynny, fel y Cyngor hwn. Nododd fod pob
cyngor cymuned wedi derbyn llythyr gan y Comisiwn a bod y Cyngor hwn wedi
cysylltu’n benodol â chynghorau cymuned yn yr ardaloedd oedd yn cael eu
heffeithio gan y cynigion.
Mewn ymateb i’r gwelliant, nododd yr Uwch Reolwr Cefnogaeth Gorfforaethol
y gallai gynnwys y pwyntiau ynglþn â sefyllfa unigryw ardaloedd Pen Llþn a Bangor yn y llythyr at y Comisiwn.
Nodwyd bod y Grðp Annibynnol wedi cyflwyno rhai sylwadau ychwanegol i’w cymhorthydd yn eu
cyfarfod grðp y bore hwnnw a chytunwyd bod yr Uwch Reolwr Cefnogaeth Gorfforaethol yn
cysylltu â’r swyddog i gael y sylwadau hynny.
Gyda chydsyniad y Cyngor, tynnodd y cynigydd ei welliant yn ôl gan fod
sylwedd y gwelliant yn mynd i gael ei ymgorffori yn ymateb y Cyngor i’r
adolygiad.
PENDERFYNWYD
(a) Cymeradwyo argymhelliad y Pwyllgor
Archwilio a Llywodraethu na ddylid cynnig unrhyw newidiadau i’r etholaethau a
ganlyn:-
·
Arfon – Arllechwedd, Bethel,
Deiniolen, Dewi (Bangor), Gerlan, Glyder (Bangor), Y Groeslon, Llanberis,
Llanrug, Ogwen, Pentir, Penygroes, Tregarth a Mynydd Llandygai, Waunfawr, Y
Felinheli.
·
Dwyfor – Abererch, Criccieth,
Dolbenmaen, Efail Newydd / Buan, Llanystumdwy, Nefyn, Porthmadog (Dwyrain), Porthmadog
(Gorllewin), Porthmadog (Tremadog), Pwllheli (De), Pwllheli (Gogledd).
·
Meirionnydd – Aberdyfi, Abermaw,
Brithdir a Llanfachreth / Y Ganllwyd / Llanelltyd, Bowydd a Rhiw, Corris a
Mawddwy, Dolgellau (De), Dolgellau (Gogledd), Penrhyndeudraeth, Y Bala.
(b) Cymeradwyo’r cynigion penodol a
argymhellwyd gan y Pwyllgor Archwilio a Llywodraethu (ac a amlygir yn llawn yn yr adroddiad – paragraffau 9.1 – 9.9) yng
nghyswllt yr etholaethau a ganlyn:-
·
Ardal Tref Caernarfon
·
Ardal Ffestiniog
·
Ardal Tywyn
·
Ardal Trawsfynydd, Harlech, Dyffryn Ardudwy a
Llanbedr
·
Ardal Llanrug
·
Ardal Llanllyfni, Talysarn a Nantlle
·
Ardal Clynnog, Trefor a Llithfaen
·
Ardal Penllyn
·
Ardal Llanegryn, Bryncrug a’r Friog
(c) Cymeradwyo’r cynigion a argymhellwyd ar
gyfer Ardal Llanwnda, Groeslon a Carmel yn sgil ymgynghoriad gyda’r aelodau
lleol perthnasol (ac a amlygir yn llawn
yn yr adroddiad – paragraff 8.3).
(ch) Cymeradwyo’r cynigion a argymhellwyd ar gyfer
Ardal Bangor yn dilyn trafodaethau pellach gyda’r Cyngor Dinas ac aelodau lleol
Bangor, sef:-
·
Etholaethau Pentir, Dewi a Glyder i aros fel ag
y maent ar hyn o bryd.
·
Etholaeth Marchog (1,559) i aros fel ag y mae
ar hyn o bryd yn cynnwys cadw dau aelod oherwydd maint y ward a hefyd natur y
gymuned ddifreintiedig sydd yno sydd yn cynyddu llwyth gwaith unrhyw aelod sydd
yn cynrychioli’r etholaeth.
·
Uno etholaethau Menai a Garth (1,439) ond pwyso
yma eto am ganiatáu dau aelod oherwydd y pwysau sydd yn dod yn sgil presenoldeb
miloedd o fyfyrwyr yn yr ardal a’r ffaith bod y Brifysgol am gyflwyno trefn
newydd i geisio cael mwy o fyfyrwyr i gofrestru i bleidleisio yn lleol.
·
Rhannu ward Deiniol o gwmpas Glanrafon a’r
Gadeirlan gyda’r ochr gogledd-ddwyreiniol ohono yn ymuno ag etholaeth Hirael i
greu etholaeth o oddeutu 1,200 a’r hanner de-orllewinol ohono, yn cynnwys Cae
Llepa, yn ymuno ag etholaeth Hendre i greu etholaeth o tua 1,250.
(d) Cymeradwyo’r cynigion a luniwyd ar gyfer
Ardal Abersoch, Aberdaron, Botwnnog, Tudweiliog, Morfa Nefyn a Llanbedrog yn
sgil ymgynghoriad gydag aelodau lleol ardal Llþn, sef:-
·
Etholaeth ar gyfer cymuned Llanbedrog yn
ymestyn o Benrhos i groesffordd Coed y Fron, Mynytho, sydd yn cynnwys
Llanbedrog (768) a Mynytho hyd at Coed y Fron (tua 450) (Etholaeth un aelod
gyda tua 1,218 o etholwyr).
·
Etholaeth arall ar gyfer cymuned Llanengan o
groesffordd Coed y Fron fydd yn cynnwys y gweddill o Langian (tua 53 o etholwyr
y tu hwnt i Mynytho), Llanengan (333) ac Abersoch (523) yn cynnig etholaeth un
aelod gyda tua 909 o etholwyr.
·
Uno etholaethau Aberdaron (773) a Botwnnog
(724) i greu etholaeth newydd o 1,457 o etholwyr (dau Gyngor Cymuned cyfan).
·
Uno etholaethau Tudweiliog (660) a Morfa Nefyn
ac Edern (897) i greu un etholaeth newydd o 1,557 o etholwyr (dau ardal Cyngor
Cymuned cyfan).
(dd) Awdurdodi’r swyddogion i gyflwyno’r cynigion
ynghyd â’r pwyntiau ychwanegol a wnaed yn ystod y
drafodaeth i gryfhau’r achos dros y cynigion uchod.
Dogfennau ategol:
- Adolygiad o Ffiniau Etholaethol Gwynedd, eitem 9. PDF 260 KB
- Adolygiad o Ffiniau Etholiadol Gwynedd - Atodiad, eitem 9. PDF 278 KB
- 8.1 - Ardal Bangor - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 1 MB
- 8.2 - Ardal Abersoch, Aberdaron, Botwnnog, Tudweiliog, Morfa Nefyn a Llanbedrog - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 2 MB
- 8.3 - Ardal Bontnewydd, Waunfawr, Dinas, Groeslon a Rhostryfan - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 282 KB
- 8.3 - Ardal Rhostryfan i Cesarea ayyb. - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 273 KB
- 9.1 - Ardal Caernarfon - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 1 MB
- 9.1 - Ardal Caernarfon - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 1 MB
- 9.2 - Ardal Ffestiniog Area - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 5 MB
- 9.2 - Ardal Ffestiniog - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 5 MB
- 9.3 - Ardal Tywyn - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 5 MB
- 9.3 - Ardal Tywyn - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 6 MB
- 9.4 - Ardal Trawsfynydd, Harlech, Dyffryn Ardudwy a Llanbedr - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 2 MB
- 9.4 - Ardal Trawsfynydd, Harlech, Dyffryn Ardudwy a Llanbedr - Cynnig Newydd - Opsiwn 1, eitem 9. PDF 2 MB
- 9.5 - Ardal Llanrug - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 5 MB
- 9.5 - Ardal Llanrug - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 5 MB
- 9.6 - Ardal Llanllyfni, Talysarn a Nantlle - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 835 KB
- 9.6 - Ardal Llanllyfni, Talysarn, Nantlle a Nebo - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 5 MB
- 9.7 - Ardal Clynnog, Trefor, Llithfaen a'r Ffor - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 2 MB
- 9.7 - Ardal Clynnog, Trefor, Llithfaen a'r Y Ffor - Cynnig Newydd - Opsiwn 2, eitem 9. PDF 2 MB
- 9.8 - Ardal Penllyn - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 1 MB
- 9.8 - Ardal Penllyn - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 1 MB
- 9.9 - Ardal Llanegryn, Bryncrug a'r Friog - Ffiniau Presennol, eitem 9. PDF 1 MB
- 9.9 - Ardal Llanegryn, Bryncrug a'r Friog - Cynnig Newydd, eitem 9. PDF 1 MB