Agenda item

Aelodau Cabinet : Y Cynghorwyr Mair Rowlands, Gareth Roberts, Gareth Thomas

(a)          I ystyried adroddiad Arweinydd y Cyngor. 

(Copi’n amgaeedig)

(b)          I dderbyn ymateb i gwestiynau craffu penodol:

(i)            Ymateb gan yr Aelod Cabinet Plant, Pobl Ifanc a Hamdden (Gweler   

                  Atodiad 1 a 2)

(ii)        Ymateg gan yr Aelod Cabinet Addysg          (Gweler Atodiad 1)

Cyflwynwyd:

(a)  Trosolwg o berfformiad y Cyngor hyd yma ym maes Plant a Phobl Ifanc a Gofal ac sy’n cyfarch y cynlluniau trawsnewidiol sydd yng nghynllun strategol y Cyngor. 

(b)  Ymatebion ysgrifenedig yr Aelodau Cabinet Plant, Pobl Ifanc a Hamdden a’r Aelod Cabinet Addysg i gwestiynau penodol gan Aelodau’r Pwyllgor Craffu Gwasanaethau.

(i)     Cymerwyd y cyfle i longyfarch Aled Davies ar ei benodiad i’r swydd o Bennaeth Adran Oedolion a Llesiant yn barhaol a dymunwyd yn dda iddo i’r dyfodol.

(ii)    Yn deillio o gynnwys yr adroddiad a chwestiynau ar lafar,  ymatebwyd fel a ganlyn:

·         Cydnabyddai'r Aelod Cabinet Plant a Phobl Ifanc y gwelwyd dirywiad yn y canrannau addysg bersonol  i blant mewn gofal ond roedd yn hyderus bod y problemau wedi eu datrys o ran prosesau gyda pherthynas rhwng yr Adran Addysg a’r Gwasanaeth Cymdeithasol yn dda a rhagwelir y bydd cynnydd yn y targed erbyn blwyddyn nesaf.

·         O safbwynt cynnydd yn y nifer o waharddiadau parhaol yn ysgolion cynradd, eglurodd yr Aelod Cabinet Addysg yn dilyn gorfod cau uned arbenigol yn y Felinheli oherwydd materion diogelwch, roedd yn ffyddiog y byddai’r nifer o waharddiadau yn gostwng gan fod trefniadau amgen wedi eu rhoi mewn lle o fewn ysgolion i gynnal y disgyblion gydag ymddygiad dwys ac emosiynol.  Sicrhawyd y byddir yn ceisio lleihau’r niferoedd a waharddir. Nodwyd ymhellach bod ysgolion wedi gallu ymdopi yn dda iawn ar ôl cau’r uned ac roeddynt i’w canmol am y gwaith a wneir gyda’r plant.

·         Mewn ymateb i ymholiad ynglŷn â chefnogaeth i ddisgyblion 3*, esboniodd yr Aelod Cabinet Addysg o ganlyniad i newidiadau yn y ddarpariaeth anghenion dysgu ychwanegol a chynhwysiad bod llawer o bwyslais ar ymyrraeth gynnar ac o ganlyniad fe fydd pob plentyn yn derbyn cynllun unigol. 

·         Mewn ymateb i bryder amlygwyd yng nghyd-destun gostyngiad yng nghyllideb y gwasanaethau ataliol ac yn benodol y Tîm o Amgylch y Plant, esboniodd yr Aelod Cabinet Plant a Phobl Ifanc bod y Grŵp Tasg Amlasiantaethol yn ystyried ffrydiau o waith penodol ac yn cael eu hariannu gan grant.  Ategodd  y Pennaeth  Adran Plant a Chefnogi Teuluoedd bod yr arian yn parhau gydag ychydig o ostyngiad a bod cyfeiriad a’r weledigaeth yn newid o ran mynediad i’r ddarpariaeth yn unol â’r anghenion sydd wedi eu hadnabod dros y cyfnod diwethaf.  Nodwyd ymhellach bod y strategaeth ataliol wedi adnabod bylchau yn seiliedig ar anghenion lleol yn y meysydd isod:

o   Oediad llefaredd ac Iaith

o   Rhiantu

o   Ymddygiad

o   Mynediad i wasanaeth iechyd meddwl ar lefel isel i blant a phobl ifanc ac oedolion

Cytunodd y Grŵp Tasg ar y ffordd ymlaen gan lunio rhaglen weithredu ar gyfer comisiynu’r gwasanaeth i’r dyfodol.  Cydnabuwyd bod risgiau o safbwynt lleihad i’r prosiectau i’r dyfodol. 

·                     Nodwyd bod y Pwyllgor Craffu Gwasanaethau yn gefnogol i’r gwasanaeth ataliol uchod a gofynnwyd i’r Aelod Cabinet Plant a Phobl Ifanc gyfleu ddymuniad y Pwyllgor i sicrhau bod unigolion yn derbyn y gefnogaeth haeddiannol. 

·                     Mewn ymateb i ymholiad gan Aelod ynglyn a chodi ymwybyddiaeth rhieni o’r trefniadau diogelu plant a phobl ifanc, esboniwyd bod y Cyngor wedi codi ymwybyddiaeth pob aelod o staff am ddiogelwch plant ac wedi derbyn hyfforddiant i’r perwyl hwn.  Nodwyd bod pob Adran o’r Cyngor wedi dynodi person sy’n gyfrifol am ddiogelu i’w galluogi i adnabod problemau, nodwyd ymhellach bod y gwaith a wnaed o fewn y Cyngor i’w ganmol.   Awgrymwyd i Aelodau etholedig sy’n llywodraethwyr godi ymwybyddiaeth o’r uchod yn yr ysgolion.

·                     Pryderwyd nad oedd y Cyngor yn ystyried ac yn meddwl ymlaen llaw fel bo modd ymateb yn fuan pan fo deddfwriaethau yn newid, a.y.b.

·                     Mewn ymateb i’r uchod, nododd yr Aelod Cabinet Addysg bod y Cyngor yn aml iawn yn arwain ar brosiectau drwy Gymru gyfan pan fo newid yn digwydd a thynnwyd sylw at un prosiect sef codi safonau addysg gan nodi bod perfformiad Gwynedd yn y safle 1af o ran perfformiad disgyblion 15 oed ac yn 5ed o safbwynt y trothwy lefel 2+.   

·                     Pryderwyd am y lefel isel o gefnogaeth fyddai ar gael yn benodol gyda darpariaeth iechyd meddwl.  Mewn ymateb esboniodd yr Aelod Cabinet Plant a Phobl Ifanc bod swyddog o’r Bwrdd Iechyd wedi ei phenodi i gyd-weithio gyda’r gwasanaeth ac y gellir symud ymlaen fel bo angen.

·                     Sicrhaodd yr Aelod Cabinet Addysg y byddai yn trefnu diwrnod agored (ar ddydd Sadwrn) ar gyfer Aelodau etholedig i Ysgol newydd Hafod Lon ym Mhenrhyndeudraeth.   Fe fyddai’r ysgol yn agor hanner tymor gyda diwrnod agored wedi ei drefnu i rieni.  Nododd ymhellach y byddai’n croesawu mwy o ddefnydd cymunedol o’r adeilad megis yr ystafell therapi. 

·                     Cadarnhaodd y Pennaeth Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant yng nghyd-destun prosiect Her Gofal, bod Rheolwr Llesiant wedi ei phenodi ar 1 Gorffennaf 2016 ac yn ystod yr wythnosau cyntaf wedi bod yn cyfarwyddo a’r gwaith a chyfarfod unigolion.  Fe fyddir yn darparu rhaglen waith a sicrhawyd y byddir yn cyflwyno adroddiad ymhen 6 mis ar y datblygiadau i gyfarfod paratoi'r Pwyllgor Craffu hwn.  

Penderfynwyd:                        (a)    Derbyn, nodi a diolch am yr adroddiad.

                                       (b) Gofyn i’r Aelod Cabinet Plant a Phobl Ifanc gyfleu dymuniad y Pwyllgor Craffu hwn i sicrhau parhad i’r gefnogaeth i ystod o wasanaethau ataliol ar gyfer grwpiau o blant a phobl ifanc bregus y Sir.

                                       (c) Gofyn i’r Pennaeth Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant gyflwyno adroddiad ar ddatblygiadau rhaglen waith y Rheolwr Llesiant i gyfarfod paratoi'r Pwyllgor Craffu hwn ymhen oddeutu 6 mis.