Agenda item

I ystyried adroddiad Pennaeth Gwasanaethau Democrataidd.

(a)  Cyflwynwyd adroddiad yr Uwch Reolwr Democratiaeth a Chyflawni a’r Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd yn diweddaru Aelodau ar y gofynion cyhoeddi ac adrodd ar lwfansau a phresenoldeb.

(b)  Nodwyd ei fod yn ofynnol i’r Cyngor gyhoeddi gwybodaeth am y cyflogau y bwriedir eu talu i Aelodau ar gyfer 2015/16 ynghyd â gwybodaeth am y cyflogau a’u treuliau a dalwyd iddynt yn ystod 2014/15.  Bwriedir ar gyfer eleni cyhoeddi’r wybodaeth ar wefan y Cyngor ynghyd ag yn Newyddion Gwynedd.

(c)  Yn ystod y drafodaeth ddilynol, amlygwyd y pwyntiau canlynol:

(i)            O safbwynt lwfans gofal, y dylid cynnwys eglurder ar hawliau aelodau i lwfans gofal boed hyn yn ofal plant neu ddibynnydd gan bod aelodau wedi derbyn beirniadaeth o’i dderbyn yn y gorffennol

(ii)           Dylid nodi os nad yw Cadeirydd / Is-gadeirydd Pwyllgor yn derbyn lwfans am y swydd  er mwyn rhoi darlun cyflawn i’r cyhoedd   

(iii)          Bod ambell i Aelod gyda swyddogaeth fel Pencampwr ar feysydd arbennig a olygai llawer iawn o deithio ychwanegol ac felly er mwyn creu darlun cyflawn y dylid bod eglurhad yn cyfleu eu bod yn teithio milltiroedd ar gyfer y gwaith ychwanegol o’i gymharu ag aelodau eraill

(iv)         Bod amryw o Aelodau yn gwasanaethu ar ran y Cyngor ar gyrff allanol eraill megis y Parc Cenedlaethol, Gwasanaeth Tân, Cartrefi Cymunedol Gwynedd, a’u bod yn mynychu llawer o gyfarfodydd ac sy’n golygu llawer o oriau teithio

(v)          Bod y dyddiadur enghreifftiol o waith Aelod a gyhoeddwyd y llynedd  yn hynod ddiddorol ac o fudd i’r cyhoedd lle nodir dyletswyddau a faint o bwyllgorau a fynychwyd

(vi)         O safbwynt presenoldeb Aelodau mewn cyfarfodydd, mynegwyd anfodlonrwydd nad oedd rhai Aelodau yn mynychu yn rheolaidd a bod hyn yn sarhad ar y Cyngor a’u hetholwyr ac nad oeddynt yn cyflawni eu dyletswyddau i’r eithaf

(vii)        Yn dilyn o’r uchod, mynegwyd nad oedd rhai Aelodau yn teimlo gwerth mewn mynychu pwyllgorau oherwydd nad oeddynt yn gallu gwneud penderfyniadau

(viii)       Nad oedd canrannau yn adlewyrchiad teg ar bresenoldeb i rhai hynny sydd yn gwasanaethau ar lai o bwyllgorau mewn nifer

(ix)         Yng nghyd-destun mynychu cyrsiau / hyfforddiant, y byddai’n ddefnyddiol cael cynnig y ddarpariaeth yn ystod fin nosau neu ar lein er mwyn hwyluso y rhai sy’n gweithio oriau 9 a.m. – 5 p.m. 

(x)          Awgrymwyd efallai y byddai o fudd cynhyrchu taflen oriau er mwyn i Aelodau ei gwblhau a fyddai’n cyfiawnhau yr oriau a dreulir mewn cyfarfodydd / gwaith lleol, a.y.b.

          (ch)        Ymatebodd y swyddogion i’r sylwadau uchod fel a ganlyn:

(a)  gellir cyflwyno esboniad yn wahanol i flwyddyn diwethaf ynglyn â chyfrifoldebau ychwanegol Aelodau sy’n gorfod teithio llawer iawn fwy o filltiroedd o’i gymharu ag Aelodau eraill

(b)   o safbwynt y dyddiadur dychmygol, awgrymwyd posibilrwydd i gyflwyno erthygl yn Newyddion Gwynedd yn seiliedig ar gwestiynau ac atebion i gyfarch materion megis lwfansau  teithio, lwfansau gofal a phresenoldeb mewn cyfarfodydd.

(c)  Yn amlwg bod Aelodau yn awyddus i newid rheoliadau ynglyn â phresenoldeb mewn cyfarfodydd ac awgrymwyd ymhellach y gellir cyhoeddi canrannau presenoldeb pob chwarter yn Rhaeadr

          Penderfynwyd:                        (a)        Derbyn a nodi cynnwys yr adroddiad.

                                                (b)       Gofyn i’r Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd

(i)            gyflwyno gwybodaeth i Newyddion Gwynedd:

·         yn seiliedig ar gwestiwn ac ateb i gyfarch eglurder ar ddyletswyddau Aelodau fel amlinellir yn (a) a (b) uchod.

·         Yn cyfarch os yw Aelod wedi cynhyrchu Adroddiad Blynyddol ar ffurf  ü / x

(ii)          Gyhoeddi canrannau presenoldeb Aelodau mewn pwyllgorau  yn Rhaeadr

(iii)         Nodi’r posibilrwydd o bennu isafswm lefel presenoldeb ac anfon e-bost at Aelodau sydd yn disgyn o dan y lefel penodedig er ystyriaeth bellach