Agenda item

Ystyried yr adroddiadau.

1.    Derbyn yr adroddiad gan nodi’r sylwadau gan groesawu y syniad o drefn trawsadrannol i fonitro grantiau.

2.    I dderbyn adroddiad cynnydd ar y maes gan yr adrannau yn 2025.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan ddiolch yn fawr iawn am y cyfle i drafod cyfraniad y trydydd sector. Nodwyd fod eu gwerth yn amhrisiadwy ac ei bod yn holl bwysig i fod yn craffu eu gwaith ynghyd a chraffu mesur gwerth y sector yn ogystal. Cydnabuwyd dyled enfawr i waith y trydydd sector, yn enwedig gyda’r sector gyhoeddus yn crebachu am eu bod yn ymateb yn gyflym a hyblyg. Pwysleisiwyd yr angen i sicrhau fod y Cyngor yn cael y gwerth mwyaf o arian i sicrhau y gwasanaeth mwyaf effeithiol.

 

Diolchwyd i aelodau’r pwyllgor am yr ymholiad i edrych i mewn i’r maes hwn. Nodwyd ei bod wedi bod yn gyfle i godi ymwybyddiaeth o waith sydd yn digwydd. Ategwyd y diolch i’r maes yn ogystal gan bwysleisio eu bod yn cael eu cyfri fel partner hynod bwysig i’r Cyngor.

 

Mynegwyd fod y cais gan y pwyllgor wedi bod yn amserol tu hwnt ac wedi galluogi’r adrannau i ail edrych ar eu contractau. Pwysleisiwyd fod yr adroddiad hwn yn edrych ar fudiadau yn y maes gofal yn unig ac ar fudiadau sydd yn derbyn cyfraniadau ar gyfer costau rhedeg yn unig ac nid ar gyfer comisiynu gwasanaethau penodol. Tynnwyd sylw fod yr adroddiad yn amlygu materion sydd wedi codi dros y blynyddoedd diwethaf ynghyd â materion hanesyddol sydd am fod yn heriol i ddygymod a hwy ac edrych ar sut i adeiladu ar y gwaith yma. Nodwyd fod cyfarfod wedi ei gynnal bythefnos yn ôl ble trafodwyd y sefyllfa ariannol a chyhoeddwyd y bydd arian ar gyfer 2024/25 yr un peth a dderbyniwyd yn 2023/24 ynghyd ac amlygu’r amserlen i drafod y ffordd ymlaen ac i gomisiynu i’r dyfodol.

 

Yn ystod y drafodaeth, cyflwynwyd y sylwadau a ganlyn:-

 

-       Amlygwyd fod yr adroddiad yn dangos anghysondeb o ran lefel y manylder a dderbynnir a’r wybodaeth perfformiad y gofynnir amdano gan y trydydd sector, a gofynnwyd a oes gwybodaeth bellach wedi ei dderbyn.

o   Nodwyd yn syml fod angen i fudiadau adrodd ar beth maent yn ei wneud gyda’r arian a dderbynnir. Cytunwyd bod anghysondeb ar draws y sector, a bod angen cysoni'r wybodaeth sydd yn ei dderbyn. 

 

-       Holwyd beth yw'r trefniadau o ran monitro ac os yw’r Cyngor yn cael gwerth am arian.

o   Diolchwyd i’r Pwyllgor Craffu am ddod a’r mater i sylw’r adrannau, nodwyd fod llawer o wybodaeth yn dod yn ôl i’r Cyngor ond fod y drafodaeth wedi ysgogi’r ddwy adran i gael system galed i fonitro ac i gysoni ar draws y sector.

 

-       Amlygwyd mai dim ond rhai o’r mudiadau trydydd sector sydd i’w gweld yn yr adroddiad a bod rhai mudiadau i’w gweld ar goll.

o   Eglurwyd fod yr adroddiad yn canolbwyntio at waith ataliol yn yr adran Oedolion ac yr Adran Blant. Amlygwyd fod adrannau eraill megis yr adran Tai ac Eiddo yn defnyddio mudiadau trydydd sector i redeg gwasanaethau ataliol, ac efallai fod angen cael mewnbwn adrannau eraill sydd yn gorgyffwrdd. Pwysleisiwyd fod y mudiadau sydd yn cael eu trafod yma ar gyfer y grant craidd ac nid ar gyfer prynu gwasanaethau ganddynt. Amlygwyd fod nifer o fudiadau ychwanegol i’r hyn sydd yn yr adroddiad hwn, ond fod yr adroddiad yn amlygu sut mae adrannau yn comisiynu gwaith gan y trydydd sector ac wedi amlygu fod mwy o waith angen ei wneud.

 

-       Holwyd os yw’r disgrifiad o waith yr elusen Gorwel yn ddisgrifiad priodol ac yn disgrifio’r gwaith maent yn ei wneud.

o   Nodwyd  bydd yr adran yn edrych ar y mater i sicrhau ei fod yn gywir.

 

-       Nodwyd balchder o’r gwaith sydd wedi ei wneud a bod y defnydd o gytundeb lefel gwasanaeth yn llawer mwy proffesiynol na beth oedd yn cael ei gynnig flynyddoedd yn ôl.

 

-       Amlygwyd pryder am gytundebau angen eu harwyddo, gan fod cytundebau yn rhoi sicrwydd i’r mudiadau am ddyfalbarhad cynlluniau yn ogystal ag arian 2024/25.

o   Eglurwyd fod yr adrannau yn gobeithio y bydd y gwaith hwn yn golygu y bydd modd cynnig cytundebau tymor hir a fydd yn galluogi’r mudiadau i gynllunio ymlaen. O ran yr elfen ariannol eglurwyd fod yr arian yn aros yr un fath ac nad oedd chwyddiant yn cael ei ystyried am 2024/25.

 

-       Holwyd pa elfennau o wasanaethau statudol sy’n cael eu darparu gan sefydliadau sy’n cynnig gwasanaeth ataliol ac os oes arian yn cael ei dorri a oes peryg i ddyletswyddau statudol beidio cael eu cyflawni.

o   Nodwyd fod elfennau o waith yn cael eu comisiynu megis cynnal gofalwyr. Mynegwyd fod angen efallai trafodaeth am yr elfennau statudol ac i gysidro hynny ar wahân. O ran yr elfennau adran Plant nodwyd fod dau faes penodol - fel ymyrraeth gynnar ac atal sydd yn rhan o raglen Teuluoedd yn gyntaf, a bod y gwaith hwn yn cael ei ariannu drwy grantiau penodol.

 

-       Holwyd os oes bwriad i gomisiynu gwaith ataliol drwy gystadleuaeth agored i’r dyfodol.

o   Eglurwyd ei fod yn opsiwn i’r adran Oedolion ei gysidro i rai gwasanaethau ond fod angen sicrhau fod gwasanaeth yn debyg ar draws yr holl sir. Nodwyd ei bod yn gystadleuaeth agored yn yr adran Blant ac y bydd cylch ail-dendro yn 2025.

 

-       Wrth edrych ar yr adran Blant, holwyd os oes bwriad i gomisiynu Barnardos i wneud gwaith Tîm Cefnogi Teulu yn Arfon a Dwyfor a holwyd pam oedd y drefn yn wahanol ym Meirionydd.

o   Mynegwyd fod hyn wedi digwydd o ganlyniad i ddiffyg capasiti mewnol yn Meirionydd ac o ganlyniad penderfynwyd mynd i dendr. 

 

PENDERFYNWYD

 

1)    Derbyn yr adroddiad gan nodi’r sylwadau gan groesawu y syniad o drefn trawsadrannol i fonitro grantiau.

2)    I dderbyn adroddiad cynnydd ar y maes gan yr adrannau yn 2025.