Agenda item

I ystyried adroddiad yr Uwch Reolwr Democratiaeth a Chyflawni.

Cyflwynwyd – adroddiad yr Uwch Reolwr Democratiaeth a Chyflawni yn ceisio barn y pwyllgor ar ddewisiadau o ran cydnabyddiaeth ariannol i aelodau etholedig.

Eglurodd yr Uwch Reolwr Democratiaeth a Chyflawni fod cynigion terfynol y Panel Cydnabyddiaeth Ariannol aelodau etholedig ar gyfer y flwyddyn nesaf yn nodi bod pob cyngor unigol i benderfynu:-

·         Gosod Aelodau Cabinet ar un o ddwy lefel, Lefel 1, £29,000 (fel ar hyn o bryd) neu Lefel 2 (£26,000);

·         Gosod Cadeiryddion Pwyllgorau ar un o ddwy lefel, Lefel 1, £22,000 (fel ar hyn o bryd) neu Lefel 2 (£20,000).

Gofynnwyd hefyd i’r pwyllgor ystyried a oes gwahaniaeth yn y cyfrifoldebau a ysgwyddir gan y cadeiryddion pwyllgorau sy’n derbyn cydnabyddiaeth uwch ar hyn o bryd, sef Pwyllgor Craffu (x3), Pwyllgor Archwilio, Pwyllgor Cynllunio, Pwyllgor Trwyddedu a Phwyllgor Apelau Cyflogaeth, a chadeiryddion rhai pwyllgorau eraill sydd ddim yn derbyn cydnabyddiaeth uwch, fel y Pwyllgor Pensiynau, y Pwyllgor Iaith a’r pwyllgor hwn.

Nododd yr Uwch Reolwr Democratiaeth a Chyflawni fod y Pennaeth Cyllid wedi tynnu sylw at y ffaith y bu cynnydd sylweddol yng ngwaith Cadeirydd y Pwyllgor Pensiynau yn sgil sefydlu’r Bwrdd Pensiynau (sy’n dal y Pwyllgor Pensiwn i gyfrif).  Hefyd, dros amser, byddai yna dipyn mwy o waith yn digwydd ar lefel ranbarthol yn y maes pensiynau. 

Nododd y Pennaeth Gwasanaethau Democrataidd fod llwyth gwaith y Pwyllgor Apelau Cyflogaeth wedi gostwng dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf ac y byddai nifer yr apeliadau yn debygol o leihau eto i’r dyfodol wrth i fwy o’r gwaith gael ei wneud gan swyddogion a’r undebau llafur.

Eglurodd yr Uwch Reolwr Democratiaeth a Chyflawni ymhellach y gosodwyd cap ar nifer y cadeiryddion sy’n gallu derbyn cydnabyddiaeth uwch, ac o ychwanegu un cadeirydd at y rhestr, byddai’n rhaid tynnu un arall i ffwrdd.

Sylwadau yn codi o’r drafodaeth:-

·         Bod dyletswyddau aelodau Cabinet wedi’u dyrannu i sicrhau cysondeb a llwyth gwaith cytbwys a gallai rhoi aelodau Cabinet ar wahanol lefelau cyflog arwain at gryn gymhlethdod, gan olygu fod symud dyletswyddau o un aelod Cabinet i un arall yn mynd yn anos.

·         Bod natur ddaearyddol y sir a’r sialens o ddarparu gwasanaethau ar draws yr ail sir fwyaf yng Nghymru yn ffactor y dylid ei ystyried ar gyfer yr aelodau Cabinet a Chadeiryddion y pwyllgorau. 

·         Bod gofyn ar aelodau i fod yn teithio ar draws Gwynedd, gan gofio y gall gymryd oddeutu dwy awr a hanner i deithio o Ogledd y sir i’r De.

·         Gan ei bod yn ymddangos bod llwyth gwaith rhai cadeiryddion yn fwy nag eraill, y dylid sefydlu grŵp bychan i edrych ar hyn ymhellach.

·         Angen gweld a fyddai defnyddio elfennau o’r drefn arfarnu swyddi o gymorth gyda’r gwaith pellach yma.

·         Pwysigrwydd ystyried elfennau heblaw nifer cyfarfodydd, e.e. hyd cyfarfodydd a gofynion y tu allan i’r cyfarfodydd.

PENDERFYNWYD

(a)     Argymell i’r Cyngor y dylid cadw lefel cyflogau Aelodau Cabinet ar Lefel 1 (ar sail ystyried y pwysau gwaith a chyfrifoldebau cyfartal i’r meysydd gwaith) a chadw lefelau cyflogau Cadeiryddion Pwyllgorau ar Lefel 1 (ar sail ystyried y pwysau gwaith, natur ddaearyddol y sir a’r gofynion i deithio i gyfarfodydd ayyb).

(b)     Sefydlu grŵp bychan yn cynnwys Cadeirydd y pwyllgor hwn a’r Cynghorwyr Charles Wyn Jones, Anne Lloyd Jones a Dilwyn Morgan i edrych eto ar y cyfrifoldebau sydd ynghlwm â’r gwahanol Gadeiryddiaethau, gan adrodd eu hargymhelliad drwy’r Grŵp Busnes i’r Cyngor llawn.