Rhaglen, penderfyniadau a chofnodion

Croesawyd Aelodau’r Cabinet a Swyddogion i’r cyfarfod.

Ni dderbyniwyd unrhyw ymddiheuriadau.

Datganwyd buddiant gan y Cynghorwyr canlynol:

Cyng. Ioan Thomas ar gyfer eitem 3 gan ei fod yn Gadeirydd Ymddiriedolaeth yr Harbwr.

Cyng. W. Gareth Roberts ar gyfer eitem 6 gan fod ei fab yng nghyfraith yn gweithio i’r Gwasanaeth Ieuenctid.

Cyng. Dilwyn Morgan ar gyfer eitem 7 gan fod ei wŷr yn mynychu Ysgol Bro Tegid.

Roeddent i gyd yn fuddiant oedd yn rhagfarnu a bu iddynt adael y cyfarfod ar gyfer yr eitemau.

1. Yn ddarostyngedig i 2 a 3 isod awdurdodi’r Uwch Reolwr eiddo mewn ymghynhoriad â’r Pennaeth Gwasanaeth Cyfriethiol a’r Pennaeth Cyllid i ildio’r gwaharddiad a chyfynghiadau ar werthu bwyd a man werthu yn Les Safle Gorsaf Rheilffordd Ucheldir Cymru, Caernarfon.
2. Fod y premiwm llawn i’w gyfrifo yn unol â thelerau’r Les yn daladwy gan y cwmni am y caniatâd.
3. Dirprwyo’r hawl i’r Uwch Reolwr Eiddo mewn ymgynghoriad â’r Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol a’r Pennaeth Cyllid i gytuno cynllun talu dros gyfnod rhesymol gyda’r tenant petai angen.

Roedd un eitem brys i’w drafod.

GORSAF REILFFORDD UCHELDIR CYMRU, CAERNARFON

Cyflwynwyd yr eitem gan Cyng. Dafydd Meurig

PENDERFYNIAD

1. Yn ddarostyngedig i 2 a 3 isod awdurdodi’r Uwch Reolwr eiddo mewn ymgynghoriad â’r Pennaeth Gwasanaeth Cyfreithiol a’r Pennaeth Cyllid i ildio’r gwaharddiad a chyfyngiadau ar werthu bwyd a man werthu yn Les Safle Gorsaf Rheilffordd Ucheldir Cymru, Caernarfon.
2. Fod y premiwm llawn i’w gyfrifo yn unol â thelerau’r Les yn daladwy gan y cwmni am y caniatâd.
3. Dirprwyo’r hawl i’r Uwch Reolwr Eiddo mewn ymgynghoriad â’r Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol a’r Pennaeth Cyllid i gytuno cynllun talu dros gyfnod rhesymol gyda’r tenant petai angen.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi fod y Cwmni Rheilffordd Ucheldir Cymru yn dal llecyn o dir ar ffordd Santes Helen, Caernarfon ers 1999, ar brydles gan y Cyngor am gyfnod o 1,000 o flynyddoedd. Roedd y brydles wedi ei roi er mwyn caniatáu i’r cwmni ddatblygu rheilffordd o Gaernarfon i Dinas, gan ddefnyddio’r llecyn i greu’r orsaf yng Nghaernarfon.

Mae cymal penodol yn y brydles yn mynnu nad oes hawl gan y cwmni i werthu bwyd a diod ar y safle heb gael caniatâd penodol gan y Cyngor ac y byddai taliad pellach yn daladwy gan y tenant os fyddai’r Cyngor yn fodlon rhoi caniatâd o’r fath. Mae mecanwaith manwl yn y brydles yn amlinellu sut y byddai’r taliad yn cael ei gyfrifo.

Mae cais wedi dod gan y cwmni yn gofyn i’r Cyngor i beidio â hawlio’r ffi sy’n ddyledus o dan y brydles am ganiatâd o’r fath ac felly hepgor y swm unwaith ac am byth.

Ystyriwyd y  mater yma yn fater brys oherwydd gofynion amserlennu prosiect ac yn unol a pharagraff 7.25.2 o Gyfansoddiad y Cyngor a gyda chaniatâd Cadeirydd y Cyngor mae’r penderfyniad yn cael ei eithrio o’r drefn galw i mewn ac yn dod i rym ar dyddiad y cyfarfod a’r penderfyniad

Nid oedd unrhyw faterion yn codi o drosolwg a chraffu.

Llofnododd y Cadeirydd gofnodion cyfarfodydd y Cabinet a gynhaliwyd ar y 19 Medi a 3 Hydref, 2017, fel rhai cywir.

Derbyniwyd yr adroddiad ac yn awdurdodi Pennaeth Economi a Chymuned i gynnal ymgynghoriad ar ffurf y Gwasanaeth Ieuenctid i’r dyfodol, gan adnabod Opsiwn 3 fel yr opsiwn a ffafrir.

Cyflwynwyd yr eitem gan Cyng. Craig ab Iago

PENDERFYNWYD

Derbyniwyd yr adroddiad ac yn awdurdodi Pennaeth Economi a Chymuned i gynnal ymgynghoriad ar ffurf y Gwasanaeth Ieuenctid i’r dyfodol, gan adnabod Opsiwn 3 fel yr opsiwn a ffafrir.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad a nodwyd eu bod gofyn am ganiatâd i ymgynghori ar y model sy’n cael ei ffafrio. Pwysleisiwyd ers Her Gwynedd fod yr adran wedi bod yn ymgysylltu a plant a phobl ifanc. Esboniwyd mai opsiwn tri sy’n cael ei ffafrio gan y bobl ifanc gan ei fod yn rhoi darpariaeth deg i bob person ifanc ar draws y sir.

Nodwyd fod cau clybiau yn digwydd ar hyn o bryd ac mae hyn o ganlyniad i broblemau recriwtio staff. Bydd opsiwn tri yn rhoi cyfle i greu swyddi ond rhai llawn amser a fydd yn rhoi cyfle i’r staff ddatblygu’r gwasanaeth.

Sylwadau yn codi o’r drafodaeth

-       O drafodaeth a Phobl Ifanc nodwyd nad oedd y gwasanaeth yn ymateb i anghenion y bobl ifanc. Nodwyd fod angen i’r gweithiwr ieuenctid fod ar gael yn ystod y dydd. Pwysleisiwyd fod angen datblygu y defnydd o dechnoleg.

-       Holwyd beth fydd rôl y trydydd sector yn ffurf y gwasanaeth newydd sy’n mynd i ymgynghoriaeth - nodwyd mai'r realiti yw nad oes cymaint  arian a bod angen bod yn deg a’r mudiadau sy’n derbyn a ddim yn derbyn arian. Mae trafodaethau wedi bod gyda’r mudiadau trydydd sector. Yn ychwanegol nodwyd fod blaenoriaethau yn mynd i fod ar anghenion y bobl ifanc ac os bydd opsiwn tri yn cael ei dderbyn yn dilyn ymgynghoriad, y bydd y trydydd sector yn cael ei gomisiynu i drafod meysydd penodol o’r gwasanaeth. Bydd hyn yn sicrhau fod arbenigedd yn cael ei ddefnyddio er mwyn cyfarch blaenoriaethau'r bobl ifanc.

-       Pwysleisiwyd ei bod yn bwysig fod pob person ifanc yn y sir yn cael yr un gwasanaeth ble bynnag y maent yn byw.

Trafodwyd yr ymgynghoriad sydd am fod ar lein ond nodwyd yn glir na fydd neb yn cael ei gau allan a bydd ymgynghoriadau yn cael ei gynnal mewn dulliau gwahanol er mwyn sicrhau fod pawb yn cael y cyfle i leisio barn

I gynnal ymgynghoriad statudol yn unol ar Adran 48 Deddf Safonau Ysgolion (Cymru) 2013, yn nalgylch Y Berwyn ar y model a ffafrifir, sef cynnig i gau ysgolion Beuno Sant, Bro Tegid ac Ysgol y Berwyn yn nhref y Bala, a sefydlu Campws Dysgu 3-19, cyfrwng Cymraeg, statws Cymunedol ar safle presennol Ysgol y Berwyn yn weithredol o fis Medi 2019.

Cyflwynwyd yr eitem gan y Cyng. Gareth Thomas

PENDERFYNWYD

I gynnal ymgynghoriad statudol yn unol ar Adran 48 Deddf Safonau Ysgolion (Cymru) 2013, yn nalgylch Y Berwyn ar y model a ffafrifir, sef cynnig i gau ysgolion Beuno Sant, Bro Tegid ac Ysgol y Berwyn yn nhref y Bala, a sefydlu Campws Dysgu 3-19, cyfrwng Cymraeg, statws Cymunedol ar safle presennol Ysgol y Berwyn yn weithredol o fis Medi 2019.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi ar 27 Mehefin 2017 y bu i’r Cabinet benderfynu tynnu'r cais i sefydlu Campws Dysgu 3-19 Gwirfoddol a Reolir (VC Eglwys yng Nghymru yn ei ôl, a gofyn am adroddiad pellach i gyflwyno model amgen ar gyfer ymgynghoriad sy’n cyfarch a chyd-fynd a gofynion yr Achos Busnes. Drwy ddilyn y camau statudol y cam nesaf yw’r ymgynghoriaeth.

Mae rhag-ymgynghoriaeth wedi ei gynnal gyda’r Eglwys yng Nghymru a nodwyd mai anghenion disgyblion yw eu blaenoriaeth - o ganlyniad byddant yn gweithio gyda’r ysgol a’r gymuned i ddod ar mater i derfyn.

Nodwyd fod amserlen agor yr ysgol wedi llithro er y bydd y gwaith adeiladu yn gorffen ar amser. Bydd blwyddyn o gyfnod pontio ble fydd modd i’r ysgolion wneud defnydd o’r adeilad newydd cyn iddo agor ym mis Medi 2019.

Sylwadau o’r drafodaeth

-          Nodwyd fod yr ysgolion yn frwdfrydig am y flwyddyn bontio ac yn edrych ymlaen at ddefnyddio’r adeilad. Diolchwyd i staff a’r disgyblion am sut maent wedi delio gyda’r mater

I fabwysiadu Strategaeth Iaith Uwchradd Gwynedd fel dogfen sydd yn gosod cyfeiriad strategol a disgwyliadau clir i holl ysgolion uwchradd y sir i ddylanwadu’n gadarnhaol ar ddefnydd cymdeithasol disgyblion o’r Gymraeg y tu mewn a thu allan i’r ysgol.

I’r Cynghorwyr Mair Rowlands a Gareth Thomas ysgrifennu at yr Ysgrifenyddion Cabinet perthnasol yn Llywodraeth Cymru yn gofyn iddynt ddarparu’r £120,000 (£40,000 y flwyddyn am dair blynedd 2018/19 – 2020/21) er mwyn ariannu swydd Cydlynydd Strategaeth Iaith Uwchradd Gwynedd i arwain ar gynnydd pellach yn nefnydd cymdeithasol a chwricwlaidd disgyblion o’r Gymraeg. Os na fydd y Llywodraeth yn fodlon ariannu, awdurdodi’r Prif Weithredwr a’r Pennaeth Cyllid i’w ariannu o gronfeydd.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Gareth Thomas

PENDERFYNWYD

I fabwysiadu Strategaeth Iaith Uwchradd Gwynedd fel dogfen sydd yn gosod cyfeiriad strategol a disgwyliadau clir i holl ysgolion uwchradd y sir i ddylanwadu’n gadarnhaol ar ddefnydd cymdeithasol disgyblion o’r Gymraeg y tu mewn a thu allan i’r ysgol.

I’r Cynghorwyr Mair Rowlands a Gareth Thomas ysgrifennu at yr Ysgrifenyddion Cabinet perthnasol yn Llywodraeth Cymru yn gofyn iddynt ddarparu’r £120,000 (£40,000 y flwyddyn am dair blynedd 2018/19 – 2020/21) er mwyn ariannu swydd Cydlynydd Strategaeth Iaith Uwchradd Gwynedd i arwain ar gynnydd pellach yn nefnydd cymdeithasol a chwricwlaidd disgyblion o’r Gymraeg. Os na fydd y Llywodraeth yn fodlon ariannu, awdurdodi’r Prif Weithredwr a’r Pennaeth Cyllid i geisio darganfod dulliau eraill o gael yr adnodd amgenrheidiol.

TRAFODAETH

Mae Siarter Iaith Gynradd y Cyngor bellach wedi ei ledaenu dros Gymru gyfan ac mae hwn y cam nesaf i ddatblygu a symud i weithio gyda’r uwchradd. Nodwyd fod y strategaeth edrych ar y defnydd o Gymraeg o fewn Addysg a'r tu allan i’r Ysgol.

Esboniwyd fod y Siarter wedi ei rannu i bedwar prif faes - Cymraeg Iaith Gyntaf, Cymraeg Ail Iaith, Y Gymraeg fel Cyfrwng a Defnydd cymdeithasol pobl ifanc o’r Gymraeg. Pwysleisiwyd fod y gwaith wedi ei ddatblygu o’r gwaelod i fyny drwy drafod gyda phobl ifanc, athrawon a phenaethiaid. Bu i ddigwyddiad Cymhadledd gael ei gynnal yn ystod yr wythnos a oedd yn gynhadledd i ddisgyblion ysgolion uwchradd Gwynedd er mwyn trafod y siarter.

Sylwadau yn codi o’r drafodaeth

-       Pwysleisiwyd fod y Strategaeth yn holl bwysig a'i bod yn bwysig adeiladu ar waith da Siarter Iaith Cynradd.

Trafodwyd ariannu’r Swydd a nodwyd ei bod yn syniad cysylltu â’r Ysgrifenyddion perthnasol yn Llywodraeth Cymru yn gofyn iddynt ddarparu  £120,000 i ariannu’r swydd.

Awdurdodi Pennaeth yr Adran Amgylchedd a Phennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol i baratoi a gweithredu Cytundeb rhwng Cyngor Gwynedd a Chyngor Sir Ynys Mon er mwyn ailsefydlu’r Pwyllgor Polisi Cynllunio ar y Cyd ar gyfer Gwynedd a Chyngor Sir Ynys Mon yn ffurfiol.

Dirprwyo swyddogaethau’r Cabinet yng nghyswllt y materion y cyfeirir atynt yn rhan 6 yr Adroddiad i’r Pwyllgor Polisi Cynllunio ar y Cyd ar gyfer Gwynedd a Chyngor Mon.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Dafydd Meurig

PENDERFYNWYD

Awdurdodi Pennaeth yr Adran Amgylchedd a Phennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol i baratoi a gweithredu Cytundeb rhwng Cyngor Gwynedd a Chyngor Sir Ynys Môn er mwyn ailsefydlu’r Pwyllgor Polisi Cynllunio ar y Cyd ar gyfer Gwynedd a Chyngor Sir Ynys Môn yn ffurfiol.

Dirprwyo swyddogaethau’r Cabinet yng nghyswllt y materion y cyfeirir atynt yn rhan 6 yr Adroddiad i’r Pwyllgor Polisi Cynllunio ar y Cyd ar gyfer Gwynedd a Chyngor Môn.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad gan esbonio ar 7 Mawrth 2017 bu i’r Cabinet gymeradwyo’r cynnig i barhau i ddarparu Gwasanaeth Polisi Cynllunio ar y Cyd gyda Chyngor Sir Ynys Môn sydd wedi ei sefydlu yn 2011. Ar 31 Gorffennaf daeth rôl y Pwyllgor i ben pan fabwysiadwyd y Cynllun Datblygu Lleol ar y Cyd. Oherwydd bod y cytundeb a bod trefniant cydweithio yn parhau mae angen ailsefydlu rôl y Pwyllgor Polisi Cynllunio ar y Cyd.

Pwysleisiwyd fod tebygrwydd yn y cytundeb a’r swyddogaethau a’r ctyundeb diwethaf ond fod diwygiad o’r cynllun am ddigwydd pob pedair blynedd. Nodwyd fod newid i’r aelodaeth gan y bydd saith aelod o bob sir yn rhan o’r cynllun ond ni fydd dirprwy yn cael ei apwyntio.

Sylwadau yn codi o’r drafodaeth:

-           Esboniwyd fod aelodaeth newydd i’r Pwyllgor Cynllunio ar y Cyd wedi eu penodi ym mis Mai 2017, yn dilyn yr Etholiad

-        Nodwyd a chefnogwyd cynnydd datblygiad cais y Fargen Twf ar gyfer y rhanbarth.

-        Cefnogwyd, mewn egwyddor, y model llywodraethu a ffefrir o Gydbwyllgor Statudol ar gyfer datblygiad pellach gydag adroddiad llawn ar gyfansoddiad a chylch gorchwyl, wedi ei gefnogi gan Gytundeb Rhyng-Awdurdod, i ddilyn nes ymlaen yn y flwyddyn.

-        Awdurdodi yr Arweinydd, yn y cyfamser, i fod yn aelod Gwynedd o’r Cydbwyllgor Cysgodol

-        Bod yr Arweinydd, fel un o Arweinwyr y chwe Chyngor a gynrychiolir ar Cydbwyllgor Cysgodol, yn cael ei awdurdodi i ddechrau trafodaethau gyda Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y Deyrnas Unedig ynglŷn a maint ac amlinelliad cynnwys cais y Fargen Twf, gan nodi na fydd unrhyw ymrwymiadau ariannol nac o fath arall yn cael eu cytuno yng nghamau cyntaf y trafodaethau.

-        Dirprwyo’r hawl i’r Prif Weithredwr wneud cyfraniad ariannol cychwynnol o hyd at £50,000 yn 2017/18 ar gyfer paratoi cais am arian o’r Cytundeb Twf

-        Nodi fod y Cyngor hwn hefyd yn disgwyl sicrwydd o ran sefydlu Swyddfa Raglen a cael dealltwriaeth o’r strwythur a dull ariannu’r Swyddfa honno pan yn cymeradwyo unrhyw gyfansoddiad / cytundeb.